Dziecko może odpowiadać przed Sądem dla nieletnich w trzech sytuacjach:
Kiedy jest zdemoralizowane, tj. jeżeli jest trwale i w wysokim stopniu nieprzystosowane społecznie. Przejawem demoralizacji może być np: nadużywanie alkoholu i środków odurzających albo popełnianie czynów zabronionych innych niż opisane w pkt 2. W zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji dolna granica wieku nie jest określona, zatem postępowanie może dotyczyć także dzieci poniżej 13 roku życia.
Jeżeli popełni czyn karalny (tj. przestępstwo, albo część wykroczeń) i ma więcej niż 13 a mniej niż 17 lat (osoba, która popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 roku życia odpowiada jak dorosły, natomiast dziecko, które popełnia czyn karalny przed popełnieniem 13 roku życia odpowiada na zasadach opisanych w pkt 1, tj. w ramach przeciwdziałania demoralizacji);
Jeżeli już odpowiadało wcześniej na zasadach opisanych w pkt 1 lub 2 i istnieje potrzeba orzeczenia w zakresie wykonywania wobec niego środków wychowawczych lub poprawczych.